Buitenplaats Kasteel Wijlre is opgericht door het echtpaar Jo en Marlies Eyck* en is met recht een Gesamtkunstwerk te noemen. Hedendaagse kunst en natuur werden door hen op harmonieuze wijze verbonden rond het kasteel in Wijlre. “In Wijlre vormen kunst, architectuur en landschap een perfecte eenheid.”

In 1981 verwierf het echtpaar het in verval geraakte Kasteel Wijlre. Zij restaureerde het historische kasteel, het koetshuis en de kasteeltuin. In 2001 werd het Hedge House aangelegd, naar een ontwerp van architect Wiel Arets. Het minimalistische kunstpaviljoen, dat Arets subtiel integreerde in de omringende tuinen, biedt ruimte aan een orchideeënkas, een orangerie, een kippenhok en een expositieruimte. “Het is waarschijnlijk de enige kunstruimte in de wereld waar men planten en orchideeën ziet groeien boven de zaal waar kunst wordt getoond en waar een glazen kippenhok het gebouw complementeert.”

Jo en Marlies Eyck hebben sinds eind jaren zestig moderne en hedendaagse kunst verzameld. Kunstenaars als Ad Dekkers en Peter Struycken werden in hun vroege periodes aangekocht en in alle fases van hun oeuvre gevolgd. Abstracte kunst bleef altijd één van de pijlers van de collectie, waarin ook werk van Ben Akkerman, Rob van Koningsbruggen, Richard Long, Jan Schoonhoven en Carel Visser werd opgenomen. Ook kunstenaars van een latere generatie als Jean-Marc Bustamante, Leo Vroegindeweij, Guido Geelen en Joëlle Tuerlinckx werden onderdeel van de verzameling. De relatie tussen kunst en natuur kreeg als vanzelf een centrale plek in de collectie; het monumentale Pathways dat Giuseppe Penone in 1997 in het bos installeerde, is hiervan een goed voorbeeld.

In 2012 is met financiële steun van de Provincie Limburg, het grootste deel van de collectie aangekocht door het Bonnefantenmuseum. Buitenplaats Kasteel Wijlre organiseert regelmatig tentoonstellingen die een link hebben met wat nu de ‘Collectie Jo en Marlies Eyck‘ bij Bonnefanten heet.

Het echtpaar organiseerde door de jaren heen inspirerende en internationaal gelauwerde tentoonstellingen. In 2012 is op initiatief van het echtpaar Jo en Marlies Eyck en het echtpaar Albert en Hannie Groot-Wijnands, het behoud van de buitenplaats en de programmering van exposities, educatieve activiteiten en culturele projecten overgedragen aan stichting buitenplaats Kasteel Wijlre.

In september 2017 heeft het echtpaar Eyck het landgoed geschonken aan het Elisabeth Strouven Fonds. Het fonds draagt sindsdien zorg voor het onderhoud en de restauratie van het landgoed. Stichting buitenplaats Kasteel Wijlre is verantwoordelijk voor de exploitatie, de culturele programmering van tentoonstellingen en projecten en het onderhoud van de Tuin.

*Jo Eyck (12 juli 1929 – 14 november 2021), Marlies Eyck (8 april 1938 – 28 september 2023)

Citaten: Sandra Smallenburg, NRC Handelsblad en Jane Garmey, The New York Times